AİHM, 21 Nisan 2021 günü, AİHS’yi değiştiren 15 No.lu Protokolün, 7. Maddesi uyarınca 1 Ağustos 2021 günü yürürlüğe gireceğini duyurdu.
15 No.lu Protokol’ün getirdiği yeniliklerden en önemlisi başvuru süresi ile ilgili;
AİHS’nin 35. Maddesinin 1. Paragrafında, AİHM’ye başvuru için öngörülen 6 aylık süre 4 aya indirilmiştir. 4 aylık yeni süre, 15 No.lu Protokolün 8. Maddesinin 3. Paragrafına göre, Protokolün yürürlüğe girdiği 1 Ağustos 2021 tarihinden itibaren 6 ay geçtikten sonra yani, 1 Şubat 2022’de uygulanmaya başlayacaktır. Ayrıca, AİHS’nin 35. Maddesinin 1. Paragrafında belirtilen, iç hukuktaki “nihai/kesin karar”, 1 Ağustos 2021 tarihinden önce alınmışsa, bu karara dayanarak yapılacak başvuru 4 aylık süreye değil, 6 aylık süreye bağlı olacaktır.
AİHM’e başvuru süresi ile ilgili yapılan değişiklik dışında ise;
1- AİHS’nin “Giriş” bölümünün sonuna, “ikincillik ilkesi” uyarınca, AİHS ve Ek Protokollere taraf olan devletlerin, AİHS ve Ek Protokollerde yer alan hak ve özgürlükleri sağlamada öncelikle sorumlu oldukları, bunu gerçekleştirirken kullanacakları takdir yetkisinin ise, AİHM’nin denetimi altında olacağı cümlesi eklenmiştir.
2- AİHS’nin, AİHM yargıçlarının 70 yaşında görev sürelerinin sona ereceğine ilişkin 23. Maddesinin 2. Paragrafı kaldırılmıştır.
3- AİHS’nin 30. Maddesinde yer alan, AİHM Dairesinin, önündeki bir başvurudan Büyük Daire lehine el çekebilmesi için, başvurunun taraflarının rızasını arayan hüküm kaldırılmıştır.
4- AİHS’nin, AİHM yargıçlarının seçimiyle ilgili 21. Maddesine, yargıç adayının, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinin istediği 3 kişilik aday listesine yazıldığı tarihte 65 yaşından küçük olmasına ilişkin değişiklik getirilmiştir.
